1- هۆزەبانە(العَقیقة) یان (النَّسیكة)ی بۆ بكە، ئەویش سەربڕینی دوو مەڕە بۆ نێرو یەك مەڕ بۆ منداڵی مێینە. أخرجه الترمذي 4/96رقم(1513) وقال: حديث حسن صحيح، وصحَّحه الألباني، انظر إرواء الغليل4/389.
تێبینی: لێی دەخورێت و لێی دەكرێتە خێر، وەهەندێك لە زانایان پێیان وایە مەكروهە ئێسقانەكانی بشكێنرێت و باشترە لە جومگەكانەوە بەش بەش بكرێت. انظر تحفة المودود لابن القيم 77.
2- ئەمە لە ڕۆژی حەوتەمدا دەكرێت، ئەگەر نەكرا ئەتوانرێ لە (14) یان (21) ڕۆژەیدا بكرێ. موقوف على عائشة(رضي الله عنها). أخرجه الحاكم (4/238-239) برقم(7595)وقال: صحيح الأسناد و وافقه الذهبي. انظر إرواء الغليل4/395-396.
وە مناڵەكە ناو دەنرێت بە ناوێكی جوانی شەرعی. أخرجه أبوداود(2838) والترمذي (1522) والنسائي(4220) وابن ماجه وغيرهم، وصحَّحه الألباني في صحيح ابن ماجه(3165)، والمشكاة(4153).
تێبینی: سەبارەت بە كاتی ناونانی منداڵ، ئەتوانرێت لە ساتی لە دایك بوونیەوە ناوبنرێت، هەروەك چەندان بەڵگەی لەسەر هاتووە، وە ئەشتوانرێت دوابخرێت بۆ سێیەم ڕۆژی، یان حەوتەمی و بخرێتە كاتی ئەنجامدانی (حەوتەم)، یان پێشتر یان پاشترو هەموو ئەمانە دروستە، وەك ابن القیم(ڕەحمەتی خوای لێ بێت) فەرمویەتی. أنظر أحكام المولود ص111.
3- وە گۆش(تَحنیك) دەكرێت، ئەویش بە خورمایەك لە دەمی خۆتدا شلی بكەرەوەو بیدە لە مەڵاشووی و دوعای خێری بۆ بكە.
ئەبوموسای ئەشعەری دەفەرموێت: (مناڵیكمان بوو بردم بۆ لای پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم)و ئەویش ناوی نا ئیبراهیم و خورمایەكی لە دەمی خۆیدا شل كردەوەو دەمی مناڵەكەی پێ شیرین كردو پاڕایەوە بۆی بە بەرەكەت و دایەوە پێم …). رواه البخاري(6198) ومسلم(2145).
4- وە سەری دەتاشرێ و بە ئەندازەی كێشەكەی زیو دەبەخشیتەوە بەسەر هەژاراندا. أحمد في المسند 6/390 والبيهقي في(السنن الكبرى) 9/304. وحسَّنه الألباني في الأرواء برقم(1175).
تێبینی(1): أبی بریدە دەفەرموێت: لە سەردەمی نەفامێتیدا ئەگەر یەكێك لە ئێمە كوڕی ببوایە مەڕێكیان بۆ سەردەبڕی و سەریان سواخ ئەدا بە خوێنەكەی، بەڵام كاتێ ئیسلام هات ئێمە (لە ڕۆژی حەوتەمیدا) مەڕەكەمان سەردەبڕی و سەری منداڵەكەمان دەتاشی و زەعفەرانمان دەدا لە سەری، (رزین) ئەمەشی بۆ زیاد كردووە: وە ناومان دەنا. رواه أبوداود برقم(2843) قال الألباني: حسن صحيح، وانظر مشكاة المصابيح(2/ 445) برقم(4158) وإرواء الغليل4/389.
تێبینی(2): سەبارەت بە فەرموودەی بانگدان بەگوێی منداڵی تازە لە دایك بوو بە بانگی نوێژ : أخرجه أبو داود(5105) والترمذي(1514)، زۆربەی زانایان بە ضَعیفی دەزانن، لەوانە سلێمان العلوان و عبدالعزیز الطریفي، وەشێخ ئەلبانی یەكەم جار بە (حَسَن)ی دانابوو، بڕوانە (الكلم الطیب)(210) ط:3، والإروا‌و (1173)، بەڵام دواتر دەفەرموێت: فەرموودەیەكی ضَعیفە. برِوانة صحيح الكلم ص162(طبعة المعارف، والضعيفة(6121).بەڵام هەندێ لە زانایان كار بەم فەرمودەیە دەكەن لەوانە: ئیمامی النووي لە (المجموع)8/442، وە ابن القیم لە(أحكام المولود)،ص21-22، وە الدهلوی لە (حجة الله البالغة) 2/145، وە هەندێك زانای تر پێی وایە كە لە پێشینی چاكەوە وارد بووە كە كردوویانە، بەڵام ئەو زانایانەی بە سوننەتی دەزانن دەڵَێن وەك لە فەرمودەكەدا هاتووە لەكاتی لە دایكبوونیدا بانگ دەدرێت بە گوێیدا نەك حەوتەم ڕۆژ، والله أعلم.
