سایتی زیکرەکان ماڵپەڕێک بۆ سەرجەم زیکرەکانی ڕۆژانەو شەوانە لە قورئان و سوننەتدا بە نوسین و دەنگ

نوێژە سوننەتەكان

أغسطس 22, 2022

 1- پێش نیوەڕۆ چوار ڕكات و لە پاشییەوە چوار. هەركەس پارێزگاریان بكات خوای گەورە حەرامی ئەكات لە ئاگری دۆزەخ  كە تێی بچێت). أبوداود(1269) والترمذي(428) وقال: حديث حسن صحيح غريب.

یان لە   پێشییەوە دوو. البخاري(رقم 601 - البغا) ومسلم 1/573.

 2- چوار ڕكات پێش نوێژی عەسر. (ڕەحمەتی خوا لەو كەسە بێت لە پێش نوێژی عەسردا چوار ڕكات دەكات). أبوداود(1171) والترمذي(430) وقال: غريب حَسَن. وحسَّنه الألباني في صحيح الجامع(3493). )

یان دوو ڕكات. البخاري (رقم 601- البغا) ومسلم 1/573 .

 تێبینی: بە لای هەندێك لە زانایانەوە دوای نوێژی عەسر دوو ڕكات سوننەت هەیەو چەند فەرمودەیەكی صەحیحیشی لەسەرە. انظر مسلم برقم(835). وأنظر السلسلة الصحيحة6/1010 برقم(2920). هەندێك لە زانایانی تریش بە مەكروهی ئەزانن و ئەڵێن ئەوە سوننەتی دوای نوێژی نیوەڕۆ بووە و بەردەوام بوون لەسەری تایبەت بووە بە پێغەمبەری خواوە(صلى الله عليه وسلم). بڕوانە فتح البارى2/375.

 3- دوو ڕكات پاش مەغریب. البخاري(1126) وە پێغەمبەری خوا(صلى الله عليه وسلم) فەرمووی: (ئەم نوێژە لە ماڵەوەتان بكەن). رواه الترمذي(604) وقال: هذا حديث غريب, والنسائي(1600)  وابن ماجه(1165) و حسَّنه الألباني في صحيح الجامع(4084). )

وە دوو ڕكات لە پێشییەوە. البخاري رقم(599- البغا) ومسلم 1/573.

 4- دوو ڕكات پاش عیشا. مسلم 1/504.

وە دوو ڕكات لە پێشییەوە. البخاري(رقم 601- البغا) ومسلم 1/573.

 5- دوو ڕكات پێش بەیانی. پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) هیچ نوێژێكی سونتەتی بە ئەندازەی ئەمە پارێزگاری نەدەكردو بەردەوام نەدەبوو لەسەری. البخاری 3/45 ومسلم 1/501. وە پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) دەفەرمووێ‌: ئەم دوو ڕكاتە چاكترە لە دنیاو چی تێدایە. رواه مسلم(725).

 سوننەتە لە یەكەم ڕكاتدا سورەتی [الكافِرونَ]و لە دووەمدا[ الإخلاص ] بخوێندرێت. مسلم 1/502.

وەپێغەمبەری خوا هەندێك جار لە ركاتی یەكەم (قولوا آمنا بالله وما أنزل إلينا..).البقرة, (الآية:136) و لە ركاتی دووەم  (تعالوا إلى كلمة سواء بيننا وبينكم). آل عمران  (الآية: 64),يان  (فلما أحس عيسى.. )  آل عمران (الآية: 52) ی خوێندووە. أخرجه مسلم برقم(727).

 تێبینی: سوننەتە دوای ئەنجام دانی نوێژی سوننەتی پێش بەیانی لەسەر لای ڕاست ڕابكشێت وەك پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) كردوویەتی. رواه البخاري(3/35).

 6- نوێژی چێشتهەنگاو(الضُحی): (2-4-6-8) ڕكاتە. باش وایە كە بە دوو دوو بیكەیت و كاتەكەی لەو كاتەوە دەست پێ‌ دەكات كە خۆر بە ئەندازەی ڕمێك بەرز دەبێتەوە, (وە چاكتر وایە كە ڕۆژ گەرم دەبێت بكرێت), تا كاتی لادانی خۆر لە ناوەڕاستی ئاسمان. البخاري 4/226 ومسلم 1/499.

وەسوننەتیشە لە مزگەوتدا بكرێت. رواه أحمد والطبراني بإسناد جيد, وصحَّحه الألباني في صحيح الترغيب والترهيب (668).

 7- شەونوێژ: لایەنە زۆرەكەی(13) ڕكاتە بە دوو ڕكاتی سوننەتی فەجرەوە, بە ڕكاتێكی تاك كۆتایی پێ‌ دێت. مسلم 1/509.

بەڵام نوێژی تەراویح(11) ڕكاتە. أخرجه الشيخان و غيرهما وانظر صحيح أبي داود(1212).

 تێبینی: زانایان دەربارەی ژمارەی ڕكاتەكانی نوێژی تەراویح و شەونوێژ زۆر وتەیان هەیە, زۆربەی زانایان لەسەر ئەوەن ئەصڵ ئەوەیە ئەگەر بتوانێت تەنها(11) ڕكات بكات و درێژی بكاتەوە زیاتر نزیكترە لە سوننەتەوە, بەڵام ئەگەر لەو ژمارەیە زیاتریش بكات دروستەو هیچی تیا نییە. بۆ درێژەی ئەم بابەتەش بڕوانە مجموع الفتاوى لإبن تيمية23/113 و شرح النووي على مسلم3/70 و نيل الأوطار3/63.

 8- نوێژی ویتر: (1-3-5) تا(13) ڕكاتە. الترمذي(457)وقال: حديث حَسَن, والنسائي(1708) وابن ماجه, وقال الألباني: صحيح الأسناد. أنظر صحيح وضعيف سنن النسائي(1727).

  وە دوو ڕكاتیش لە دواوەی. ابن خزيمة في(صحيحه) و الدارمي وغيرهما وهو مخرج في الصحيحة. ورواه مسلم من فعلهِ(صلى الله عليه وسلم)، انظر قيام رمضان للألباني ص(33), وانظر (كشف الستر عن حكم الصلاة بعد الوتر) لابن حجر.

 9-سڵاوی مزگەوت (تَحِیةُ المَسجِد): دوو ڕكاتە كاتی چوونە مزگەوت پێش دانیشتن ئەنجام دەدرێت. البخاري 1/537 ومسلم 1/495 وغيرهما.

 10- نوێژی داوای چاكە كردن(الإستِخارَە): دوو ڕكاتە. البخاري 7/162.

 11- دوو ڕكات لە نێوان هەموو بانگ و قامەتێكدا. البخاري (رقم 601 - البغا) ومسلم 1/573 برقم(838).

 12- نوێژی دەست نوێژ: دوای دەستنوێژ شتن, دوو ڕكاتە. هەر كەسێك دەست نوێژی چاك بشوات و پاشان دوو ڕكات نوێژ بكات و لەگەڵا خۆیدا مەشغوڵ نەبێت تیایدا خوای گەورە لە گوناهی لەوەو پێشی خۆش دەبێت. البخاري 1/266 ومسلم 1/204.

 13- سوننەتی دوای نوێژی جومعە: چوار ڕكات لە مزگەوت. مسلم (881) وغيره عن أبي هريرة(رضي الله عنه).

 یان دوو ڕكات لە ماڵەوە. مسلم(882) عن ابن عمر .

 تێبینی: نوێژی سوننەتە ڕەواتیبە موئەكەدەكان (12) ڕكاتن:

پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) دەفەرموێت: (( هەر كەسێك بەردەوام بێت لەسەر دوانزە ڕكات نوێژی سوننەت لە ڕۆژدا خوای گەورە ماڵێكی لە بەهەشتدا بۆ دروست دەكات: چوار ڕكات پێش نیوەڕۆو دوو ڕكات لە دوایەوە و دوو ڕكات پاش مەغریب و دوو ڕكات دوای عیشاو دووڕكات پێش نوێژی بەیانی )). رواه الترمذي(412) والنسائي(1140) وابن ماجه عن عائشة(رضي الله عنها) وصحَّحه الألباني في صحيح الجامع(6183).

 14- نوێژی تەواف: دوو ڕكاتە, دوای ئەنجامدانی تەواف ئەنجام دەدرێت و سوننەتە لە پشت مەقامەوە بكرێت, ئەگەر بیری چوو هەر كات و لە هەر جێگایەك بیری كەوتەوە ئەنجامی دەدات. البخاري(393) ومسلم(1218).


زیکرەکە بە دەنگ

بەشداربە
مافی بڵاوكردنەوی بۆ هەموو كەسێكە... سەرپەرشتیارانی: سایتی زیکرەکان 2019 ©